بررسی مزیت نسبی تولید محصولات گرمسیری استان سیستان و بلوچستان(مطالعه موردی خرما و موز)

حضور آگاهانه در بازارهای جهانی بدون تدوین سیاست های مناسب بازرگانی برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران غیر ممکن است. از طرف دیگر توجه به صادرات بدون ارزیابی امکانات ، قابلیت ها، گرایش ها و ساختار تولیدی کشور امکان پذیر نمی باشد.مزیت نسبی یکی از جنبه های برنامه ریزی اقتصادی می باشد و برنامه ریزی بر اساس مزیت نسبی علاوه بر اینکه باعث افزایش درآمد می گردد، باعث استفاده بهینه از منابع و افزایش بهره وری عوامل تولید می شود.در این تحقیق مزیت نسبی مهمترین محصولات گرمسیری (خرما و موز ) استان سیستان و بلوچستان در سال زراعی 89-1388 با استفاده از شاخص های هزینه منابع داخلی(drc) ، شاخص حمایت اسمی از نهاده (npic) ، حمایت اسمی از بازار محصول (npc) حمایت موثر از محصول(epc) و سودآوری خالص اجتماعی(nsp) ، از ماتریس تحلیل سیاستی(pam) استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان داد که تولید هر دو محصول خرما و موز در استان سیـستان و بلوچـستان دارای مزیت نسبی است . مقادیر شاخـص های drc,npc,epc,npic به ترتیب برای محصول خرما برابر 3/0، 28/0،42/0،85/0و برای محصول موز برابر با 72/0، 74/0، 53 /0، 49/0 گردید. شاخص npc برای موز و خرما نشان داد که از بازار فروش این محصولات حمایت بعمل نمی آید. محاسبه شاخص npic برای هر دو محصول نشان داد که از بازار نهاده برای هر دو محصول حمایت بعمل می آید. در نهایت شاخص epc نشان داد که اثر مداخلات دولت در بازار نهاده و بازار محصول به زیان تولید کننده است.